Καλές γιορτές!

Πλησιάζουν οι μέρες....

Καλό μήνα!

Καλό μήνα..

Ένα τραγούδι για τον Μακεδονικό Αγώνα

Γέφυρες του κόσμου

Γέφυρες του κόσμου from eltsib

Οι δέκα μεγαλύτερες γέφυρες του κόσμου

Οι δέκα μεγαλύτερες γέφυρες του κόσμου. from eltsib

Το γεφύρι της Αρτας

«Του γιοφυριού της Άρτας»

Είναι από τις πιο γνωστές παραλογές.

Πολύστιχα αφηγηματικά τραγούδια που περιγράφουν πραγματικά ή φανταστικά γεγονότα που έχουν δραματική κατάληξη. Αντλούν τα θέματα τους από θρύλους (θρύλους με δράκοντες, εξαφανίσεις, ανόσιοι έρωτες…), παραδόσεις, κοινωνικό βίο. Αφηγηματικά και λυρικά στοιχεία.

Γνωρίσματα:

ü        Δραματικότητα αφήγησης.

ü        Θεατρικός τρόπος παρουσίασης (διάλογος, δράση, συγκρούσεις ηρώων κ.ά.).

ü        Στοιχεία παραμυθιού.

ü        Λιτότητα – εκφραστική πληρότητα. Καταγωγή από την αρχαιότητα.

Βοήθησαν στη δημιουργία της ευρωπαϊκής μπαλάντας.

Το τραγούδι αυτό είναι αφηγηματικό.

- Έχει ολοκληρωμένη υπόθεση με αρχή, μέση, τέλος.

-Το περιεχόμενο του είναι πλαστό, στηρίζεται σε θρύλο.

Από τις πιο γνωστές παραλογές. Στηρίζεται στην αντίληψη της ανάγκης μιας θυσίας για να στεριώσει  ένα έργο.

Προέλευση: στα βάθη της προϊστορίας, ανθρωποθυσίες για να εξευμενιστούν οι θεοί.

Το θύμα έπρεπε να έχει αρετές, τότε γινόταν δεκτή η θυσία του. Η παραλογή διασώζεται σε πολλές παραλλαγές. Η συγκεκριμένη προέρχεται από την Κέρκυρα, Εκλογαί του Ν. Πολίτη (1914). Από τα τραγούδια του ελληνικού λαού.

ΘΕΜΑ:

Η θυσία της όμορφης γυναίκας του πρωτομάστορα για να στεριώσει το γεφύρι της Άρτας. Ανάγκη της θυσίας της ατομικής ευτυχίας για ωφέλεια του συνόλου.

ΔΟΜΗ-ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΑΞΟΝΕΣ:

1^η εν. (στ. 1-6): Ο θρήνος των χτιστάδων για το μάταιο κόπο τους.

2^η εν. (στ. 7-13): Η ερμηνεία του γεγονότος από το πουλί (ανάγκη στοιχειώματος, η λύση που υποδεικνύει είναι η θυσία της γυναίκας).

3^η εν. (στ. 14-20): Το δίλημμα του πρωτομάστορα και η πρωτοβουλία του αηδονιού. Ο χρησμός που δίνεται από το γνώριμο πουλί-αγγελιοφόρο του δημοτικού τραγουδιού, φέρνει θλίψη στον πρωτομάστορα. Παρά τον πόνο του υπακούει στην εσωτερική φωνή του καθήκοντος που υπαγορεύει την ολοκλήρωση της αποστολής του.  Παραγγέλνει στη γυναίκα του να έρθει όσο πιο αργά γίνεται (δραματική  πάλη που γίνεται στην ψυχή του). Το πουλί διαστρέφει τα λόγια του και η γυναίκα έρχεται όσο πιο γρήγορα μπορεί.

4^η εν. (στ. 21-22): Η παραπλάνηση της ανυποψίαστης γυναίκας. Εμφανίζεται ευδιάθετη, πιστεύει με αφέλεια το ψέμα ότι έχει πέσει το δαχτυλίδι του άντρα της στο νερό. Είναι πρόθυμη να το βγάλει. Πέφτει στην παγίδα, κατεβαίνει, δε βρίσκει τίποτα και ζητά να την ανεβάσουν επάνω.

5^η εν. (στ. 33-40): Το στοίχειωμα της λυγερής και η κατάρα της. Όσοι δουλεύουν στη γέφυρα, αντί να τη βγάλουν έξω τη χτίζουν στα θεμέλια της γέφυρας, στην πράξη αυτή πρωτοστατεί και ο ίδιος ο πρωτομάστορας. Η λυγερή εξαπολύει κατάρα να μη στεριώσει το γεφύρι, να πέφτουν οι διαβάτες που θα το περάσουν. Θυμάται τις αδελφές της που είχαν την ίδια μοίρα.

6^η εν. (στ. 41-46): Η μετατροπή της κατάρας σε ευχή. Οι χτίστες την παρακαλούν να αλλάξει την κατάρα, μήπως κάνει κακό και στον ξενιτεμένο της αδελφό, αν ποτέ περάσει το γεφύρι. Δέχεται και αλλάζει την κατάρα σε ευχή να είναι καλά στερεωμένο, ώστε να μην κινδυνεύει ο αδελφός της.

Δοξασία της «στοιχειώσεως»: σύμφωνα με τη δοξασία (=πίστη, αντίληψη) της στοιχειώσεως  ή του «στοιχειώματος», δηλαδή της θυσίας ζώου ή ανθρώπου στα θεμέλια ενός οικοδομήματος για να στεριώσει, το θύμα γίνεται το καλό στοιχειό του οικοδομήματος και η ψυχή του με τις υπερφυσικές ικανότητες, όχι μόνο το στεριώνει, αλλά και το προφυλάγει από κάθε κίνδυνο.

ΣΚΗΝΙΚΟ: Μυστηριακός ο χώρος στο γεφύρι.

Αρχή: ρεαλιστικός τόπος εργασιών με όνομα Γεφύρι Άρτας.  

Ξαφνικά ένα ανεξήγητο φαινόμενο στοιχειώνει το χώρο που πολιορκείται από υπερφυσικές δυνάμεις. Η κατάρρευση τη νύχτα, τα πουλιά που έχουν ανθρώπινη φωνή, ο χρησμός, η συμμόρφωση προς αυτό το στοίχειωμα, η κατάρα – κατάσταση παραμυθιού.

Ο χώρος στην ουσία είναι εξωπραγματικός.

Εικονοποία: οπτικές, ακουστικές, κινητικές ηχηρές λέξεις (π.χ. γιοφύρι – ν – ε΄θεμελίωναν). Παρηχήσεις, π.χ. του λ («δεν εκελάηδε σαν πουλί»). Επαναλήψεις («Τράβα, καλέ μ΄…»).

ΧΡΟΝΟΣ

O Χρόνος είναι γραμμικός, εξελίσσεται συνέχεια προς τα μπρος – δεν υπάρχουν αναδρομές στο παρελθόν (flashback).

Οι ήρωες ως τραγικά πρόσωπα:

ΠΡΩΤΟΜΑΣΤΟΡΑΣ:

Πρέπει να θυσιάσει την αγαπημένη του γυναίκα για να προχωρήσει το έργο κοινής ωφέλειας. Έχει την ευθύνη για την κατασκευή του έργου. Αντίτιμο – η θυσία της γυναίκας του.

·          Το δίλημμα – εσωτερική σύγκρουση – αγάπη / καθήκον – τον κάνουν τραγικό πρόσωπο. Παίρνει την απόφαση του, θα κάνει το καθήκον του, συμμετέχει μάλιστα ο ίδιος στο στοίχειωμα ρίχνοντας την πιο μεγάλη πέτρα. - νιώθει μεγάλη αγάπη για τη γυναίκα του

- όταν μαθαίνει από το πουλί ότι ο μόνος τρόπος για να στεριώσει το γεφύρι είναι να στοιχειώσει τη γυναίκα του αισθάνεται θλίψη και πόνο, καταρρέει συναισθηματικά και ψυχικά (του θανάτου πέφτει)

- προσπαθεί όσο περνάει από το χέρι του να αναβάλει ή να ματαιώσει το κακό (της παραγγέλλει να έρθει αργά)

- αναγκάζεται να χρησιμοποιήσει δόλο προκειμένου να πείσει τη Λυγερή να κατεβεί στην καμάρα του γεφυριού

(η αγάπη για τη γυναίκα του λειτουργεί σε ατομικό επίπεδο)

·          ταυτόχρονα  έχει έντονη την αίσθηση του χρέους, της ευθύνης, του καθήκοντος, απέναντι στους συνανθρώπους του, εφόσον αυτός είναι ο βασικός υπεύθυνος ενός πολύ σημαντικού έργου

(η αίσθηση του χρέους λειτουργεί σε συλλογικό επίπεδο)

·          νιώθει βίαιη σύγκρουση των δύο καθηκόντων

- στο τέλος όμως υποτάσσεται στη Μοίρα

- βάζει το συλλογικό / κοινωνικό χρέος πάνω από τα ατομικά του συναισθήματα 

Η σύγκρουση του Πρωτομάστορα είναι κατά βάση τραγική διότι συγκρούεται με δυνάμεις υπέρτερες (Μοίρα). Τραγικότητα επίσης στοιχειοθετείται και όταν ο άνθρωπος εμπλέκεται σε τρομερά διλήμματα και αδιέξοδα με επακόλουθο την ψυχική του οδύνη, την ενοχή, τη συντριβή ή τη λύτρωση

ΓΥΝΑΙΚΑ ΠΡΩΤΟΜΑΣΤΟΡΑ:

Χαρακτήρας: υπάκουη στον άνδρα της.

Πρόσχαρη (γεια σας, χαρά σας), πρόθυμη (να φέρει αυτή το δαχτυλίδι), αγάπη και ενδιαφέρον για τον άντρα της. Τραγικότητα της: - Οικτρό τέλος.

- Αθώο θύμα που εξαπατείται.

Δε διαισθάνεται τίποτα από την παγίδα που της έστησαν, δεν έφταιξε σε τίποτα. Μετά το στοίχειωμα της η κατάρα της έχει δραματικό χαρακτήρα, γιατί πρόκειται να πεθάνει. Δεν κατηγορεί τον άνδρα της, τα βάζει με τη μοίρα της (θυμάται τις αδερφές της). Καταριέται να μη στεριώσει το γεφύρι (θα οδηγούσε και πάλι σε αδιέξοδο, ο σκοπός του θύτη δε θα έχει επιτυχία), αλλά εκβιάζεται με την αδερφική αγάπη. Ο αδελφός είναι και αυτός θύμα της μοίρας, αφού η ξενιτιά στα δημοτικά τραγούδια είναι μεγάλη συμφορά . Για να παραμείνει ο αδερφός στην ξενιτιά, χωρίς να φτάσει στο θάνατο, η Λυγερή δίνει άλλη ¨κατάρα¨ που ισοδυναμεί με ευχή. Ο αδερφός για μια γυναίκα που δεν έχει αποκτήσει ακόμα παιδιά είναι το στοιχείο της συνέχειας της γενιάς, της συγγένειας του αίματος.

 Συναισθηματική κατάσταση Λυγερής

·       Χαρά, αγάπη, ενδιαφέρον για τον άνδρα της την ώρα της άφιξης. Ανησυχεί για τη θλίψη και την κακή διάθεση του πρωτομάστορα. Πρόθυμη να κατέβει στο ποτάμι.

·       Αγωνία και πανικός όταν καταλαβαίνει την παγίδα.

·       Έπειτα την πιάνει το παράπονο και εκφράζει πικρία για τη ζωή της. Εκφράζει την αγανάκτησή της με κατάρες. Μπαίνει στο δίλημμα: κατάρα ή αδερφική αγάπη;

·       Στο τέλος θα διατυπώσει την κατάρα σε ευχή.

 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΠΟΥΛΙΟΥ

Είναι σημαντικός στην εξέλιξη.

α)  Μεταφέρει την εντολή της μοίρας (χρησμός) για να δοθεί λύση στο αδιέξοδο.

β)  Θα βοηθήσει στην εκτέλεση της εντολής: θα ειδοποιήσει τη γυναίκα του πρωτομάστορα. Ενεργεί έτσι ώστε να φτάσει γρήγορα στο χώρο, παραποιώντας έξυπνα τα λόγια του πρωτομάστορα (4 φορές τη λέξη αργά – 4 φορές τη λέξη γοργά).

-          Ταυτόχρονα λειτουργεί και ως η φωνή της Μοίρας

-          Το πουλί που μιλά είναι ένα παραμυθικό στοιχείο (και προσωποποίηση) και ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο στα δημοτικά τραγούδια

ΜΑΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

o         Η γέφυρα γκρεμίζεται χωρίς αιτία τα βράδια.

o         Τη λύση τη γνωρίζει ένα πουλί που μιλάει με ανθρώπινη φωνή, υποδεικνύει αυτό που θα γίνει.

o         Μεταφέρει το μήνυμα του πρωτομάστορα στη Λυγερή (μιλάει).

o         Το δαχτυλίδι που είναι σύμβολο γάμου, ενότητας, αγάπης (το δαχτυλίδι εδώ είναι παραμυθικό στοιχείο, χωρίς όμως να έχει μαγική λειτουργία

o         Λειτουργικός ρόλος, βοηθά στη φυσιολογική εξέλιξη της υπόθεσης του δράματος (άφιξη γυναίκας).

ΓΛΩΣΣΑ

Δημοτική, ιδιωματικές λέξεις (αποταχύ, πάρωρα, πλιο…). Λεξιλόγιο – ρήματα και ουσιαστικά.

Κοινωνική ζωή και στην ζωή των μαστόρων.Φύση .Ενεργητικά ρήματα (προσπάθεια).

Στίχοι: ιαμβικός 15σύλλαβος.

ΣΧΗΜΑΤΑ ΛΟΓΟΥ:

v              Ισομετρία, επανάληψη του 1^ου ημιστιχίου στο 2^ο ημιστίχιο (μοιρολογουν οι μάστορες..).

v              Αντίθεση του 2^ου προς το 1^ο (ολημερίς το χτίζανε).

v              Τριμερές σχήμα κλιμάκωσης από το λιγότερο στο περισσότερο σπουδαίο (ένα πιχάει με το μυστρί…).

v              Μεταφορές (του θανάτου πέφτει…).

v              Παρομοιώσεις (σαν πουλί, ως τρέμει το…).

v              Προσωποποιήσεις (πουλί, αηδόνι).

v              Ασύνδετο (αργά ντυθεί, αργά…).

v              Επαναφορά - επανάληψη μιας λέξης στην αρχή διαδοχικών προτάσεων (αργά ντυθεί).

ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ

Την ιστορία αφηγείται σε γ΄ πρόσωπο ένας αφηγητής που δε συμμετέχει στα γεγονότα, η παρουσία του όμως είναι αισθητή από τη ζωντάνια της αφήγησης («να τηνε και εξανάφανεν…»). Παρεμβάλλονται διάλογοι (περισσότεροι από τα αφηγηματικά μέρη), αυτό δίνει θεατρικότητα. Τα αφηγηματικά μέρη μας εισάγουν στο θέμα (στίχοι 1-3), αφηγούνται τα γεγονότα (στ. 7, 14-17, 22, 30, 33-34) και χρησιμοποιούνται για να περάσουμε στο διάλογο (στ. 4, 8-9, 18, 23, 24). Τα διαλογικά μέρη έχουν συναισθηματική ένταση.

Οι διάλογοι είναι σύντομοι και φυσικοί. Δίνουν με ζωντάνια και παραστατικότητα τα έντονα συναισθήματα και τις συγκρούσεις των προσώπων (δραματικό μέρος

ΙΔΕΕΣ

Το τραγούδι διασώζει αναμνήσεις εθίμων όπως αυτό της ανθρωποθυσίας. Όμως το τέλος δεν είναι απάνθρωπο. Τα στοιχεία που αναδεικνύονται είναι: συλλογικότητα, αγάπη, ευθύνη, καλοσύνη, αυτοθυσία, συγγενικοί δεσμοί. Η αδελφική αγάπη υπερισχύει έναντι της εκδίκησης, το συλλογικό καλό απαιτεί το στέριωμα του γεφυριού.

 

 

Πανελλήνια Ημέρα Σχολικού Αθλητισμού

  

Καλό μήνα!

ΝΑΝΟΥΡΙΣΜΑΤΑ ΚΟΙΜΗΣΟΥ, ΑΣΤΡΙ

Περιλαμβάνεται στη συλλογή του Ν. Πολίτη Εκλογαί από τα τραγούδια του ελληνικού λαού, που δημοσιεύτηκε το 1914. Το τραγούδι προέρχεται από την Κορινθία και είχε καταγραφεί για 1^η φορά το 1888 από το Μιχ. Λελέκο. Σε αυτό η μάνα νανουρίζει την κόρη της κάνοντας όνειρα. Εκφράζει την ελπίδα της για μια καλή τύχη του κοριτσιού και ένα πλούσιο γάμο. Το περιεχόμενο είναι λυρικό.

Από το 1^ο στίχο προβάλλεται η ομορφιά του κοριτσιού με μετεωνυμίες : «αστρί, αυγή, νιο φεγγάρι, 2^ο στ.: ο προορισμός του «που να σε χαρεί ο νιος που θα σε πάρει». Όλη η φαντασίωση ενός μεγαλείου και μιας πολυτέλειας, στα οποία θα αναδειχτεί η ομορφιά, εντείνεται με τις αναφορές της μάνας στις αγορές της Πόλης και της Βενετίας, που έχουν παραγγελθεί τα προικιά της κόρης.

Ετοιμασίες και φροντίδες για το μέλλον.

v             Η μάνα για να υπακούσει το παιδί στην προτροπή της για ύπνο, του δίνει διαβεβαιώσεις για ενέργειες που έχει κάνει.

v             Φροντίδες για τις ανάγκες του κοριτσιού όταν μεγαλώσει.

v             Προετοιμασίες  για το γάμο του.

v             Επαινεί την ομορφιά της (αστρί, αυγή, νιο φεγγάρι).

v             Ευχή: ένα ευτυχισμένο γάμο (να σε χαρεί ο νιος που θα σε πάρει).

Υποσχέσεις της μάνας:

α) για πλούσια προίκα, χρυσαφικά, ρούχα, διαμάντια από την Πόλη και τη Βενετία, αν η μικρή κοιμηθεί.

β) πάπλωμα που ο ράβουν 42 μάστορες – όλο το ρουχισμό που θα αποτελεί την προίκα της νύφης. Έχει πάνω του παραστάσεις αϊτό (ανδρική δύναμη), παγόνι (ομορφιά νύφης) – εκφράζουν τις επιθυμίες της μάνας να κάνει όνειρο ένα πλούσιο γάμο.

γ) παραγγελία κόκκινα παπούτσια.

Στ. 8: Η μεγάλη αξία του βρέφους για τη μητέρα («του ρήγα το παιδί, του βασιλιά τ΄ αγγόνι»). Η τελευταία προτροπή προς αυτό να κοιμηθεί συνοδεύεται από την ευχή να το προστατεύει η Παναγία.

Επανάληψη προτροπής – ομοιοκαταληξία – μουσικότητα και ρυθμός – επιθυμητό αποτέλεσμα: ο ύπνος.

Αρχοντοπούλες του Βυζαντίου   ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑ-ΑΡΧΟΝΤΙΑ

Στ. 3-8: ανάπλαση λαϊκών διηγήσεων για τις αρχοντοπούλες του Βυζαντίου. Η μάνα ξεφεύγει από τη συμβατική πραγματικότητα, δημιουργεί ένα κόσμο φανταστικό και γίνεται η αρχόντισσα με τα πολλά πλούτη που ετοιμάζει την προίκα της κόρης της.

ü        Προίκα: είδη από τα πλούσια εμπορικά κέντρα Ανατολή-Δύση

ü        Χρυσαφικά – ρουχισμός από την Πόλη.

ü        Διαμαντικά από τη Βενετία.

ü        Γαμήλια πάπλωμα (Πόλης), 42 μάστορες (υπερβολή) – προβολή πλούτου της οικογένειας, της αξίας της κόρης.

ü        Απόγονοι βασιλιάδων (πλούτη, δόξα, εξουσία).

ü        Παπούτσια: διακοσμημένα με μαργαριτάρια.

Οι 2 ευχές:

1.       Γάμος κόρης (ευτυχία στη ζωή).

2.       Προστασία και προφύλαξη από κάθε κακό – Παναγία (γυναίκα-μάνα).

ΜΗΤΡΙΚΗ ΑΓΑΠΗ:

α) τρυφερές προσφωνήσεις προς την κόρη: αστρί, αυγή.

β) η φροντίδα της μάνας για πλούσια προίκα.

γ) οι ευχές για την μελλοντική ευτυχία – γάμος και προστασία από την Παναγία.

ΓΛΩΣΣΑ:

Δημοτική, ρήματα και ουσιαστικά. 2 επίθετα: κόκκινα-παχιά. Ο λόγος στοχεύει στις ενέργειες και όχι στις ιδιότητες.

Σχέση νανουρισμάτων-παραμυθιών

Περιεχόμενο: κινούνται σε ένα φανταστικό κόσμο, μαγικό, εξωπραγματικές καταστάσεις, προσωποποιήσεις στοιχείων φύσης, αναφορά στα συναισθήματα και τις αρετές του λόγου.

ΜΟΡΦΗ: Μοιάζουν στο λεξιλόγιο, σύνταξη, τεχνική.

ΣΚΟΠΟΣ: βοηθούν το παιδί να κοιμηθεί.

Παραμύθι – πεζό αφηγηματικό κείμενο.

 «Να μου το πάρεις ύπνε μου»

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ:

Ø        Αγάπη για το παιδί.

Ø        Τρυφερότητα και προσδοκίες της μάνας.

Ø        Ονειρική ατμόσφαιρα.

Ø        Σύμβολα της δύναμης και της ανδρείας για το αγόρι.

Ø        Προσδοκία και ευχή για ένα καλό και πλούσιο γάμο για την κόρη.

Προέρχεται από τη Χίο. Δημοσιεύτηκε για 1^η φορά το 1825 στο Παρίσι. Περιλαμβάνεται στη συλλογή του Εκλογαί από τα τραγούδια του Ελληνικού λαού (Ν. Πολίτη, 1914). Ανήκει στα Νανουρίσματα, τα οποία τραγουδούσαν οι μητέρες για να κοιμίσουν τα παιδιά τους.

Η μάνα που τραγουδά, ξεφεύγει από την πραγματικότητα, ονειρεύεται το μέλλον του παιδιού της, έτσι αυτά τα τραγούδια έχουν έντονο το ονειρικό στοιχείο. Στο συγκεκριμένο νανούρισμα η μητέρα βάζει φρουρούς 3 αντρειωμένους «βιγλάτορες» για να φυλάξουν το βρέφος όσο κοιμάται. Το νανούρισμα έχει αφηγηματικά και λυρικά στοιχεία.

ΘΕΜΑ: Το κάλεσμα της μάνας στον Ύπνο να κοιμίσει το παιδί της, η προστασία από τρεις βιγλάτορες με πιο αντρειωμένο τον κυρ Βοριά.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ: κοινωνικό, οικογενειακή ζωή.

ΔΟΜΗ:

στ. 1-4 à Επίκληση της μάνας στον Ύπνο.

στ. 5-6 à Ο ρόλος των στοιχείων της φύσης.

στ. 7-12 à Διάλογος του Κυρ Βοριά με τη μάνα του.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ: Η μάνα απευθύνεται στον Ύπνο, πληροφορεί ότι θα βάλει φρουρούς γύρω από το κοιμισμένο της παιδί, τον ήλιο, τον αετό και το βοριά. Τρία ισχυρά σύμβολα, που δηλώνουν:

Ø        την ανάγκη προφύλαξης του παιδιού.

Ø        την αξία του ως προβολή στο μέλλον.

Και οι 3 βιγλάτορες που επικαλείται η μάνα είναι αντρειωμένοι, όπως θα γίνει στο μέλλον και το παιδί. Ανδρεία που πρόκειται να αποκτηθεί. Το αγόρι κατάγεται από αρχοντική γενιά: «χρυσόν υγιόν εβίγλιζα στην αργυρή του κούνια». Ίσως να μην είναι αλήθεια αλλά να δηλώνει μεταφορικά την αξία του παιδιού στα μάτια της μητέρας του.

Ήλιος: Το πιο σημαντικό και λαμπερό ουράνιο σώμα. Κυρίαρχος του ουρανού, εποπτεύει τα πάντα.

Αετός: Το πιο δυνατό πουλί, ο βασιλιάς των πουλιών, πολύ καλή όραση, κατάλληλος φρουρός στον κάμπο.

Κυρ Βοριάς: Κυριαρχεί στη θάλασσα (δύναμη, ορμή) ορίζεται σε αυτήν φρουρός. Είναι απειλητικός, βίαιος. Όμως υποτάχτηκε και αυτός στην επιταγή της μάνας. Το φρουρούσε με αφοσίωση 3 νύχτες, όταν οι 2 άλλοι φρουροί το παραμελούσαν (ο Ήλιος απουσίαζε και ο αετός κοιμόταν).

Η μητέρα απευθύνεται σε β΄ πρόσωπο στον Ύπνο. Τον κάνει να κοιμήσει το παιδί της και υπόσχεται να βρει φύλακες που θα το προστατεύουν στον ύπνο του. Στ. 1-2 à επίκληση-υπόσχεση. Απευθύνεται έμμεσα και στο βρέφος, τάζοντας του βιγλάτορες αν ηρεμήσει. Το «μου» στη φράση «Να μου το πάρεις» δείχνει την τρυφερότητα της για το παιδί, ενώ στο «Ύπνε μου» έχει παρακλητικό χαρακτήρα.

Τρυφερή μητρική αγάπη à Η μάνα δείχνει την αγάπη της στο βρέφος φροντίζοντας να του εξασφαλίσει προστασία και διαλέγει τα πιο δυνατά στοιχεία της φύσης.

Η αγάπη και το ενδιαφέρον της άλλης μάνας στον Κυρ Βοριά φαίνεται με την ανησυχία και την αγωνία που δείχνει γιατί απουσιάζει επί 3 ημέρες.

Ο Κυρ Βοριάς είναι η προσωποποίηση του ζωηρού αγοριού που αργεί να γυρίσει στο σπίτι του και έμμεσα μας υποβάλλει τις αντιλήψεις για την ανατροφή των αγοριών. Μια τέτοια ενότητα δε θα έμπαινε σε νανούρισμα για κορίτσι.

Η μάνα βλέπει το βρέφος της σαν κάτι πολυτιμότατο και για αυτό καλεί τους πιο ισχυρούς φρουρούς, για να το προστατέψει από κινδύνους.

Στ. 2: Τριμερές σχήμα (τρεις βίγλες, 3 βιγλάτορες και οι 3 αντρειωμένοι).

Στ. 3-4: Τριμερές σχήμα εικονίζει με παραστατικότητα, το τεράστιο πλάτος στο οποίο επεκτείνεται η δύναμη των φρουρών ώστε να καλύπτει όλη τη γη.

Οι προσωποποιήσεις αετού-φυσικών στοιχείων è αρμονική σχέση ανθρώπου-φύσης.

Το επεισόδιο με τον Κυρ Βοριά:

Είναι αφηγηματικό. Η μητέρα αφηγείται το επεισόδιο με τον Κυρ Βοριά και το διάλογο με τη μάνα του.

Στ. 5-6: Τριμερές σχήμα,  Ήλιος και αετός  έχουν καθορισμένο χρόνο φύλαξης του παιδιού.

Διάλογος Βοριά-μάνας του à μεγάλη διάρκεια της δικής του προστασίας. Η μάνα του εκφράζει την ανησυχία της με το σχήμα της επαναφοράς («που ΄σουν χτες, που ΄σουν προχτές…»). Ακολουθούν άστοχα ερωτήματα: η μάνα αναρωτιέται δίνοντας υποθετικές εξηγήσεις που δεν ανταποκρίνονται στην αλήθεια. Στ. 10-11: ο γιος τις αντικρούει. Στ. 12: Δίνει τη σωστή απάντηση τονίζεται έντονα η αιτία της απουσίας του Κυρ Βοριά και η μεγάλη αξία του παιδιού που προστατεύει (χρυσόν, αργυρή).

Ρόλος διαλόγου: Να τονιστεί η διαρκής προστασία που προσφέρει αυτός στο πολύτιμο για τη μητέρα βρέφος. Παράλληλη εικόνα μάνας-παιδιού στον κοσμικό χώρο.

ΓΛΩΣΣΑ:

·          Απλή δημοτική.

·          Λεξιλόγιο: ουσιαστικά-ρήματα-επίθετα.

·          Ύφος: απλό, παραστατικό.

·          Δραματικός Ενεστώτας: ζωντάνια στο λόγο.

·          Διάλογος: β΄ πρόσωπο, αμεσότητα.

ΣΧΗΜΑΤΑ ΛΟΓΟΥ:

ü        Προσωποποιήσεις: όλα τα μη ανθρώπινα, Ύπνος, Ήλιος, Αετός, Κυρ Βοριάς, αστέρι, φεγγάρι, Αυγερινός.

ü        Ασύνδετο (στ. 3-4).

ü        Εικόνες (στ. 3-4, 5-6, 8-9, 12).

ü        Μεταφορές («χρυσόν υγιόν»).

ü        Τριμερή σχήματα («Βάλλω τον Ήλιο στα βουνά, τον αετό στους κάμπους, τον κυρ Βοριά το δροσερό ανάμεσα πελάγου»).

ü        Επαναφορά: επαναλαμβάνει το 1^ο από τα 2 στοιχεία κάθε μέλους («που ΄σουν χτες, που ΄σουν προχτές, που ΄σουν την άλλη νύχτα»).

ü        Στίχοι: δε χωρίζεται σε στροφές. Οι στίχοι είναι ιαμβικοί και οι συλλαβές παροξύτονες.

ΙΔΕΕΣ-ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ:

Και στα δυο νανουρίσματα κοινά είναι η τρυφερότητα, αλλά και η περηφάνια της μάνας για το παιδί της. Κοινή η αγωνία για την ασφάλεια του βρέφους και η ελπίδα για το μέλλον. Το φανταστικό στοιχείο και των 2 τραγουδιών δημιουργεί ένα ονειρικό κλίμα, εναρμονισμένο με τον ήρεμο ύπνο του παιδιού.

Καλή σχολική χρονιά!

Ημέρα κατά του σχολικού εκφοβισμού

Το τρίτο βίντεο του Ομίλου Καινοτόμων Δράσεων του Λεοντείου Λυκείου Νέας Σμύρνης

Ένα πείραμα για το σχολικό εκφοβισμό.

Ένα πεντάλεπτο βίντεο και μια πραγματικότητα, όχι που σοκάρει όπως συνηθίζουμε να λέμε, αλλά που θα έπρεπε -το λιγότερο- να μας κάνει να χάσουμε τον ύπνο μας, κυρίως αν είμαστε γονείς. Σχολικός εκφοβισμός, βία, bullying. Όροι που δυστυχώς, έχουν γίνει κομμάτι της ζωής όλων μας. Ακόμα κι αν το θέμα αυτό αισθανόμαστε πως δεν μας αφορά άμεσα, γιατί δεν μας έχει "χτυπήσει" την πόρτα.

Αυτό ακριβώς θίγει το συγκεκριμένο πείραμα που έκαναν δύο νεαροί στην Αμερική. Ο ένας "θύτης", ο άλλος "θύμα"! Αληθινοί πρωταγωνιστές του πειράματος όμως και του βίντεο που καταγράφεται καθ' όλη τη διάρκειά του, είναι οι περαστικοί. Συμφοιτητές, εκπαιδευτικοί και κυρίως... η αδιαφορία τους!

Κάποιοι, βλέπουν την επίθεση που κάνει ο ένας νεαρός προς τον "ανυπεράσπιστο" συμφοιτητή του και φεύγουν τρέχοντας. Κάποιοι άλλοι κοντοστέκονται και καταλήγουν κι αυτοί στο να το βάλουν στα πόδια.

Ελάχιστοι είναι αυτοί που δεν μένουν αμέτοχοι. Άτομα που δεν θα σου γέμιζαν το μάτι. Μια νεαρή κοπέλα κι ένα παλικάρι που καταγράφει με το κινητό του το περιστατικό και που προσπαθεί να "μαζέψει" το θάρρος του για να συνομιλήσει με το "θύτη".

"Όταν νίπτει κανείς τας χείρας του σε μια σύγκρουση μεταξύ ισχυρών κι αδυνάτων, δεν σημαίνει ότι μένει ουδέτερος. Σημαίνει ότι παίρνει το μέρος των ισχυρών", είχε πει κάποτε ένας Βραζιλιάνος παιδαγωγός, ο Paulo Freire. Κι είναι ακριβώς αυτό. Γιατί αυτή η "στημένη" διαμάχη είχε ως στόχο να καταγράψει τις αντιδράσεις. Να δείξει πως ο εκφοβισμός δεν έχει μόνο ένα θύτη, αλλά πολλούς. Όλους εμάς που δεν συμμετέχουμε στην καταπολέμησή του, αλλά κλείνουμε τα μάτια, όταν αυτός συμβαίνει έξω απ' το "σπίτι" μας. Πώς περιμένουμε λοιπόν κάποιος ν΄αντιδράσει ή να μας βοηθήσει, στην περίπτωση που αυτό συμβεί και σ' εμάς;

Η Ελλάδα δυστυχώς, δεν αποτελεί εξαίρεση στο φαινόμενο που βασανίζει τα παιδιά μας. Για την ιστορία...και σύμφωνα με μια μεγάλη έρευνα που είχε πραγματοποιηθεί προς διετίας περίπου, στο πλαίσιο ευρωπαϊκής καμπάνιας για το bullying, ένας στους τρεις μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα έχει πέσει θύμα σχολικού εκφοβισμού, ενώ ένας στους δύο μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης γίνεται μάρτυρας περιστατικών σχολικού εκφοβισμού.

Eίτε έξω από το σχολείο (35,38%) είτε στους διαδρόμους του σχολείου (32,7%), στη σχολική τάξη (24,4%), τη γειτονιά ή το πάρκο (21,84%). Σημαντικό ποσοστό μάλιστα (20,93%) είχε δηλώσει ότι υπήρξε θύμα σχολικού εκφοβισμού μέσω Διαδικτύου. Γιατί μη ξεχνάμε πως ο ηλεκτρονικός εκφοβισμός, αποτελεί την πιο σύγχρονη μορφή εκφοβισμού, η οποία παίρνει εύκολα και γρήγορα διαστάσεις και εκτός σχολείου.

Το χειρότερο όμως απ΄όλα; Είναι πως πολλές φορές αν όχι τις περισσότερες, τα θύματα δεν το αποκαλύπτουν είτε γιατί φοβούνται, είτε γιατί ντρέπονται, είτε γιατί πιστεύουν πως φέρουν μερίδιο ευθύνης...

Βοήθεια μπορούν ν' αναζητήσουν γονείς και μαθητές στην επίσημη σελίδα της Εταιρείας Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου (Ε.Ψ.Υ.Π.Ε) εδώ.

Οδηγίες του Υπουργείου Παιδείας για τη μείωση και καταπολέμηση του φαινομένου της σχολικής βίας, μπορείτε να βρείτε εδώ

Αναδημοσίευση απ' το ηλεκτρονικό περιοδικό της Αθανασίας Ανεζάκη,www.4yourfamily.gr

πηγή

http://www.huffingtonpost.gr/athanasia-anezaki/story_b_6724388.html